Het ontwikkelingsniveau van de Nederlanders was hoog in de 17de eeuw. Er gingen veel meer mensen naar school dan in andere landen. Archiefstukken laten zien dat rond 1585 al 55 procent van de mannen en 32 procent van de vrouwen hun naam konden schrijven. In 1700 was dit gestegen naar 70 procent en 51 procent.
Schoolklassen waren groot. Er zaten vaak wel 100 kinderen in één lokaal. De kinderen leerden lezen en schrijven en in de stad leerden ze ook nog rekenen.
De meester had verschillende strafwerktuigen om de kinderen in de hand te houden. Bijvoorbeeld de plak. Dat was een rond stuk hout aan een lange steel waarmee de meester harde klappen kon geven als je niet luisterde.
